Các nhà tâm lý học tiến hóa tin rằng bản năng con người là lý do cho những hành vi của chúng ta. Đúng là đôi khi mọi người đưa ra quyết định không liên quan gì đến ý thức.
1. Những người khó chịu khiến chúng ta có cảm giác họ to lớn và mạnh mẽ hơn thực tế
Hai nhà nhân chủng học người California, Daniel M.T. Fessler và Colin Holbrook tin rằng tổ tiên của chúng ta ban đầu đánh giá kẻ thù của họ bằng kích thước, bởi vì kẻ thù lớn có nghĩa là kẻ thù mạnh.
Các nhà khoa học này đã tiến hành một thí nghiệm thú vị. Một số người tham gia bị trói chặt vào những chiếc ghế nặng nề, và họ sẽ tưởng rằng đây là nghiên cứu về những ảnh hưởng tâm lý của tê liệt chi.
Sau đó, họ sẽ được cho xem hình ảnh của những người đàn ông hung hăng và phải đánh giá thử chiều cao, sức mạnh của những người đàn ông đó.
Thí nghiệm chỉ ra rằng những tình nguyện viên bị trói sẽ tin rằng kích thước của kẻ thù tiềm năng của họ lớn hơn nhiều so với những người không bị trói.
Một người khó chịu tạo cảm giác to lớn hơn trong mắt bạn so với chiều cao, sức mạnh thực tế của họ bởi vì bạn không muốn (hoặc đơn giản là không thể) đối phó với họ. Đó là lý do tại sao bạn muốn tránh xa người này nghĩ rằng rủi ro quá cao.
2. Chúng ta có xu hướng tin theo những lời tiên tri hơn khi tâm trạng không tốt
Kathryn Greenaway (Australia) đã thực hiện một thử nghiệm khá thú vị. Cô chia những người tham gia nghiên cứu thành 3 nhóm.
Nhóm đầu tiên được yêu cầu nhớ lại những khoảnh khắc chiến thắng hoặc chỉ những khoảnh khắc hạnh phúc từ cuộc sống của họ, người thứ hai được yêu cầu nhớ lại bất cứ điều gì không đáng kể, và nhóm thứ ba được yêu cầu nhớ lại điều gì đó xấu hổ, ê chề đã xảy ra với họ.
Sau đó tất cả những người tham gia được hỏi về những lời tiên tri và khả năng ngoại cảm khác nhau. Những người đã nhớ lại những tình huống khó chịu tỏ ra dễ tin vào những lời tiên tri hơn.
Bác sĩ Greenaway đã mô tả kết luận của bà trong bài nghiên cứu “Mất kiểm soát làm tăng niềm tin vào sự tiên đoán và niềm tin vào sự tiên đoán sẽ làm tăng khả năng kiểm soát”.
Một người sẽ dễ bị những lời tiên tri ảnh hưởng hơn khi tâm trạng buồn và những kẻ lừa đảo tâm linh nắm rất rõ điều này.
3. Tiền thực sự có thể khiến bạn hạnh phúc
Ngay từ năm 1964, The Beatles đã hát rằng bạn không thể mua được tình yêu. Vâng, bạn không thể mua tình yêu nhưng bạn chắc chắn có thể mua hạnh phúc, ít nhất các nhà khoa học nghĩ rằng điều đó là có thể.
Grant E. Donnelly đã tiến hành nghiên cứu cho thấy rằng sự giàu có thực sự quan trọng. Nhưng khi thu nhập của bạn đạt đến một mức nhất định, thì việc giàu hơn nữa cũng ít khiến bạn cảm thấy hài lòng hơn.
Nguồn gốc của sự giàu có cũng ảnh hưởng đến hạnh phúc của chúng ta. Số tiền lớn từ một lần trúng xổ số độc đắc hoặc một cuộc hôn nhân vì lợi ích sẽ mang lại ít hạnh phúc hơn cho bạn so với số tiền bạn kiếm được bằng công việc mình làm.
Các lĩnh vực chính trong đó tiền mang lại hạnh phúc là quyền tự do lựa chọn, bớt lo âu vấn đề tài chính. Tiền cũng giúp bạn có thể làm cho những người thân yêu của bạn hạnh phúc hơn.
4. Những món đồ đắt tiền và phù phiếm mà bạn mua càng thể hiện bạn nghèo
Rất nhiều người có những thứ vô dụng ở nhà mà họ mua và chưa bao giờ sử dụng, như dụng cụ nhà bếp, máy chạy bộ đầy bụi trong tầng hầm, hoặc đôi giày đẹp mà họ chẳng bao giờ đi vì không hợp. Tất cả những thứ này giống như một chiếc vali không có tay cầm: chúng không có tác dụng gì với bạn bạn, nhưng bạn vẫn không dám ném chúng đi.
Thực tế thú vị là những người có thu nhập trên trung bình thích ô tô từ mức giá trung bình, trong khi những người có thu nhập dưới trung bình lại thích chọn những chiếc xe sang đắt tiền để làm nổi bật tình trạng của họ. Bạn có nghĩ rằng đó là nghịch lý? Không hề.
Vấn đề là những người giàu biết chính xác việc bảo trì và bảo dưỡng xe sẽ tốn bao nhiêu tiền. Mặt khác, người nghèo không nghĩ đến việc họ sẽ phải chi bao nhiêu cho bảo hiểm và nhiên liệu cho chiếc xe đắt tiền của họ. Điều quan trọng nhất đối với họ là có được chiếc xe thể hiện địa vị giàu có mà không nghĩ đến kết quả sau đó.
Một người nghèo muốn làm giàu để mua được những món đồ mới đắt tiền. Nếu họ có thêm một số tiền họ sẽ ngay lập tức mua đi một món đồ đắt giá, chẳng hạn như một TV plasma hoặc một chiếc iPhone mới.
Tuy nhiên, sự giàu có của họ chỉ là ảo ảnh bởi vì khi hết tiền, họ sẽ lại phải chắt bóp trong chi tiêu về mọi mặt.
5. Con người thích tránh né những sự thật đi ngược với điều họ vẫn tin tưởng bấy lâu nay
Mọi người muốn tranh luận về các chủ đề khác nhau cho dù đó là cải cách y tế hay hôn nhân đồng tính. Nhưng tại sao họ không thay đổi quan điểm của họ ngay cả khi có những sự kiện không thể phủ nhận? Các nghiên cứu khác nhau đã chứng minh rằng mọi người từ chối thừa nhận bằng chứng không tuân theo những gì họ đã tin.
Ví dụ, nhiều người chỉ trích việc chủng ngừa vì họ tin rằng đó là nguyên nhân gây ra chứng tự kỷ. Ngay cả khi các sự kiện chứng minh rằng không có kết nối giữa tiêm chủng và tự kỷ, họ sẽ không thay đổi ý kiến của họ và sẽ vẫn đứng vững.
Tính chủ quan có thể được xử lý bằng các sự kiện, tự giáo dục và khả năng thừa nhận sai lầm. Nhưng sức mạnh của sự kiện không phải là vô hạn. Mọi người sẵn sàng bỏ qua bằng chứng và đứng lên vì những kết án của họ để tránh những kết luận khó chịu đối với họ.
6. Người hút thuốc lá biết là có hại nhưng họ vẫn hút
Bạn nghĩ mình là người sống thwujc tế, nhưng bạn vẫn không cưỡng lại được khi mua đôi giày mới bằng số tiền cuối cùng. Và sau đó bạn sẽ không thấy vui vẻ mà chỉ thấy tội lỗi vì tháng vừa rồi bạn đã mua tới 3 đôi giày rồi.
Điều tương tự cũng xảy ra đối với những người hút thuốc, họ nhận thức được tác hại nhưng họ vẫn tiếp tục hút thuốc. Hoặc những người đang ăn kiêng nhưng họ không thể cưỡng lại việc ăn bánh. Những tình huống này ví dụ về sự mâu thuẫn trong nhận thức.
Điều đó xảy ra khi ý tưởng, niềm tin hoặc hành vi của chúng ta mâu thuẫn với nhau. Vấn đề là khi một người cố gắng thoát khỏi sự mâu thuẫn nhận thức thì họ sẽ không tìm kiếm sự thật, mà cố gắng tìm ra lý do cho những thói quen xấu của họ như, “Tôi hút thuốc cảm giác thỏa mãn còn hơn cả tác hại đối với sức khỏe” hoặc “Tôi ăn đêm vì phải làm việc nhiều và tầm đó sẽ rất đói”. Các ý kiến khác sẽ bị con người tự động bỏ qua.
Nguồn: https://www.giadinhmoi.vn/10-su-that-nghiet-nga-nhung-chan-thuc-ve-the-gioi-ma-ta-dang-song-d15818.html
