Bí đái (khó tiểu, không đi tiểu được) sau khi mổ đẻ hoặc sinh thường có nhiều nguyên nhân và mỗi nguyên nhân có cách xử trí khác nhau.
| Bí tiểu sau khi sinh khá phổ biến |
Nguyên nhân bí đái sau khi sinh
Sản phụ bị bệnh bí đái (khó tiểu) sau khi sinh có mấy nguyên nhân chính sau:
– Một số sản phụ trong quá trình sinh nở thời gian kéo quá dài, phần ra trước của thai nhi ép chặt vào bàng quang, bàng quang bị thương là cho sức căng cơ của bàng quang giảm xuống. Sức co kém, niêm mạc khu tam giác bàng quang bị phù thũng, sung huyết làm cho ý thức về tiểu tiện chậm đi và không có sức tiểu tiện đều gây trở ngại cho việc bài tiết nước tiểu.
– Do sản phụ bị đau vết thương âm hộ, có tâm lý sợ đi tiểu, tính phản xạ của đường tiểu bị co giật gây khó khăn cho việc đi tiểu.
– Do áp lực bụng bị giảm hoặc thành bụng bị nhão sau khi sinh, thêm vào đó sức căng của bàng quang kém đi, độ căng thời kỳ mang thai giảm sút, bàng quang dễ phình to không còn nhạy cảm với sức trương bên trong, từ đó không có ý thức về tiểu tiện.
– Do bàng quang mất đi tác dụng đón lấy tử cung sau khi sinh giữa bàng quang và đường tiểu tạo thành góc làm tăng sức cản bài tiết của nước tiểu.
– Do bệnh nhân căng thẳng tinh thần, ngại quen hoặc thiếu tự tin khi đi tiểu tại chỗ, từ đó không thể bài tiết nước tiểu bình thường được.
– Do sử dụng thuốc làm tê phần lưng khi sinh, làm ảnh hưởng tới chức năng bài tiết nước tiểu.
Với những sản phụ không thể nhanh chóng chủ động tiểu tiện thì phải kịp thời kiểm tra bài tiết nước tiểu.
Từ 2-6 giờ sau khi sinh, sản phụ nên chủ động đi tiểu, nếu tiểu không được thì có 2 khả năng sau:
– Một là do bí đái, tức nước tiểu không thể ra được.
– Hai là bàng quang không có nước tiểu.
Nếu nguyên nhân nào thì cũng phải kiểm tra. Nếu trên chỗ xương mu có thể sờ thấy sưng rạng ngang, đè xuống thì có cảm giác buồn đi tiểu, chứng tỏ bàng quang chứa đầy nước tiểu. Vì vậy nguyên nhân ở đây là do bí đái.
Nếu không có chỗ sưng rạng ngang, chỉ có tử cung khỏe chắc, chứng tỏ không có nước tiểu trong bàng quang. Sản phụ nên uống ngay một cốc nước ấm, sau đó 1 tiếng có thể tiểu được.
Cách chữa bí tiểu sau khi sinh
Nếu phát hiện do bí đái và do sức đề kháng kém của sản phụ sau khi sinh, đường niệu cuả nữ giới lại ngắn vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào làm nhiễm trùng hệ thống bài tiết nước tiểu, có vài cách xử lý như sau:
– Đông viên sản phụ, giải tỏa sự long lắng về nỗi sợ đau đớn khi đi tiểu, khích lệ sản phụ đi tiểu, tạo lòng tin cho chính mình.
– Phần lớn sản phụ không quen đi tiểu trên giường hay bên cạnh giường nên dẫn đến bí đái. Người nhà dìu sản phụ đi tiểu ở nhà vệ sinh.
Nếu vào nhà vệ sinh vẫn không tiểu được thì kích thích bàng quang co rút.
– Mát xa bàng quang giãn nở phần trên xương mu bằng tay phải hoặc chườm bằng túi chườm nóng.
– Mở vòi nước để sản phụ vừa ngồi trên bồn cầu vừa nghe tiếng nước chảy, bàng quang sẽ có rút theo phản xạ có điều kiện bài tiết nước tiểu.
– Đắp túi chườm nóng ở phần bụng dưới (tương ứng với vị trí của bàng quang) để kích thích bàng quang co rút.
– Dội rửa phần ngoài âm đạo bằng nước ấm, dội rửa xung quanh đường niệu bằng nước ấm để cảm ứng bài tiết nước tiểu.
– Châm cứu theo chỉ định của bác sĩ.
– Trị liệu bằng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
– Vận dụng các trị liệu phục hồi sức khỏe sau sinh.
