Nhiệt miệng là một bệnh lý tổn thương ở các vùng xung quanh niêm mạc miệng do nhiều nguyên nhân. Tùy theo mức độ nặng nhẹ, nhiệt miệng sẽ tự khỏi hoặc cần bôi thuốc thì mới khỏi…
Nhiệt miệng là bệnh gì?
Nhiệt miệng thực chất là một tổn thương ở niêm mạc miệng do nhiều nguyên nhân gây ra như răng sâu, viêm quanh răng, hoặc do những sang chấn từ bên ngoài, hoặc do nhiễm khuẩn… Biểu hiện bởi triệu chứng viêm nhiễm như sưng, nóng, đỏ, đau, vết loét gây khó chịu nhất là khi ăn uống. Có thể có những vết loét dưới lưỡi và niêm mạc miệng, khi viêm cấp thường tấy đỏ và rất đau, thậm chí có sốt, nổi hạch góc hàm, ăn uống khó khăn.
Biểu hiện bệnh bắt đầu thường là bên trong miệng xuất hiện những mụn nước nhỏ hình tròn hoặc bầu dục, đường kính từ 2 – 10mm, bờ rõ rệt, đáy màu vàng nhạt, chung quanh sưng đỏ, có một đường viền màu đỏ tươi, trên có một lớp trắng. Những mụn này dễ vỡ, để lại một vết loét nông ở niêm mạc miệng, bờ rõ rệt, rất đau và xót khi nói và ăn các chất mặn, uống nước nóng… Nơi xuất hiện các vết loét thường là ở mặt trong của má, lợi hay đầu lưỡi…
Ðặc điểm căn bệnh là lành tính, không gây sốt, không gây sưng hạch vùng lân cận, chỉ kéo dài khoảng 2 tuần rồi tự khỏi, không để lại sẹo. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc đúng cách, vết loét có thể bị viêm cấp, tấy đỏ và rất đau, thậm chí gây sốt và nổi hạch tại góc hàm.
Theo quan điểm của y học hiện đại, chứng lở miệng do nhiều nguyên nhân gây nên: có thể là vi khuẩn, virus, hay do sự phản ứng của khoang miệng với thành phần hóa học nào đó trong kem đánh răng. Chế độ ăn thiếu acid folic ở phụ nữ mang thai cũng có thể gây lở miệng. Tình trạng thiếu dinh dưỡng hoặc dinh dưỡng không đúng cách, dẫn đến cơ thể thiếu các vi chất dinh dưỡng như: vitamin A, C, B2, PP, B6, B12, kẽm, protein… làm giảm sức đề kháng của cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển và gây bệnh.
Theo Đông y, nhiệt miệng phát sinh có thể do:
– Hỏa độc, nhiệt độc ở tỳ, vị. Do cảm phải nhiệt độc từ bên ngoài như nắng nóng… xâm nhập vào tỳ, vị. Hỏa độc, nhiệt độc bốc lên sinh lở loét, đau nóng rát, miệng hôi, khô miệng, lưỡi đỏ. Đông y gọi là khẩu sang.
– Thấp nhiệt ở tỳ, vị. Do ăn uống nhiều chất béo, cay, khó tiêu… nhiệt độc cộng với tân dịch (nước miếng) ở miệng, lâu ngày nung đốt niêm mạc miệng, lưỡi (gọi là thấp nhiệt) gây nên những vết loét, nứt nẻ, những đám nấm trắng ở miệng lưỡi, dân gian quen gọi là đẹn, tưa lưỡi… Đông y gọi là nga khẩu sang (lở loét, sần sùi giống miệng con vịt), tuyết khẩu (vì miệng có màu trắng (của nấm) giống như tuyết).
| Nhiệt miệng |
Bị nhiệt miệng bôi thuốc gì nhanh khỏi
Thông thường khi bị nhiệt miệng nhẹ, bạn chỉ cần vệ sinh răng miệng, súc miệng nước muối nhạt (pha muối với nước sôi để nguội và nếm thấy vị mặn hơn nước canh là được), tốt nhất là súc miệng bằng dung dịch natri clorid 0,9%, tăng cường sức đề kháng, bổ sung vitamin nhóm B, tránh ăn cay, nóng, uống bia rượu…, khi niêm mạc vùng tổn thương chuyển sang màu trắng và đỡ đau là lúc bệnh bắt đầu giảm.
Trường hợp nhiệt miệng tái phát nhiều lần hoặc kéo dài không khỏi có kèm theo các triệu chứng toàn thân khác như mệt mỏi, gầy sút, chán ăn, có những dấu hiệu bất thường như sưng thành một đám cứng không có giới hạn, chảy máu hoặc có dấu hiệu của nhiễm trùng như môi khô, lưỡi bẩn, sốt…, thì bạn phải đến khám bác sĩ chuyên khoa răng – hàm – mặt để xác định tổn thương có liên quan đến tổ chức lân cận hay không và có cách chữa trị cụ thể theo nguyên nhân gây bệnh.
Nhiệt miệng bao lâu thì khỏi?
Tùy theo mức độ tổn thương ở vùng niêm mạc miệng, bệnh nhiệt miệng có thể tự khỏi sau 5-7 ngày. Tuy nhiên, cũng có trường hợp, nhiệt miệng kéo dài từ 10-14 ngày mới khỏi.
Cần lưu ý, nếu nhiệt miệng kéo dài trên 14 ngày không khỏi hoặc tái phát nhiều lần thì cần đi khám bác sĩ chuyên khoa để xác định nguyên nhân bệnh lý.
