Mã tiền là chất độc bảng A nhưng lại có tác dụng kích thích tiêu hoá, chữa nhức mỏi chân tay, đau dây thần kinh. Chết xuất strychnin va brucin dùng trong y học hiện đại.
| Mã tiền |
Mã tiền có tác dụng gì
Tên khoa học:
Semen Strychni
Nguồn gốc:
Hạt phơi hay sấy khô của cây Mã tiền (Strychnos nux-vomica L.) hoặc một số loài khác thuộc chi Strychnos, họ Mã tiền (Loganiaceae). Cây mọc hoang ở các vùng núi khắp nước ta.
Thành phần hoá học chính:
Nhiều alcaloid, chủ yếu là strychnin và brucin.
Công dụng:
Kích thích tiêu hoá, chữa nhức mỏi chân tay, đau dây thần kinh. Chết xuất strychnin va brucin dùng trong y học hiện đại.
Cách dùng, liều lượng:
Mã tiền sống: Dùng dưới dạng cồn xoa bóp bên ngoài. Mã tiền chế: Mã tiền dùng phải chế với một số phụ liệu như nước vo gạo, dầu vừng. Dùng dưới dạng thuốc bột hay thuốc sắc. Ngày uống 0,1-0,3g, dùng phối hợp với các thuốc khác, uống lúc no. Trẻ em dưới 3 tuổi không được dùng.
| Cây mã tiền |
Bài thuốc từ mã tiền
Trong kháng chiến chống Mỹ, những chiến sĩ của ta từ miền Nam trở ra đều mang theo những hạt Mã tiền và coi đó là vị thuốc không thể thiếu bên mình. Chiến sĩ ta thường ngâm Mã tiền vào nước vo gạo một ngày đêm cho mềm, lấy ra bóc vỏ, sao với cát cho vàng đậm, rồi ngâm với rượu làm thuốc xoa bóp do chấn thương, đau dây thần kinh. Đầu thế kỷ 20, mỗi năm nước ta xuất khẩu cả ngàn tấn hạt Mã tiền.
Mã tiền được nhân dân ta sử dụng từ ngàn xưa làm thuốc xoa bóp, chữa tê liệt nửa người, chó dại cắn và trị ghẻ rất có hiệu quả. Y học hiện đại tìm thấy chất Strycnin có trong Mã tiền và chiết nó ra làm thuốc tiêm. Chất này có tác dụng mạnh với các hệ như thần kinh, tim và tuần hoàn, dạ dày và bộ máy tiêu hóa v.v… Hiện nay, ống tiêm Strycnin được dùng phổ biến trong tất cả các cơ sở y tế để tiêm hay thủy châm làm thuốc kích thích thần kinh trung ương, tăng phản xạ chữa tê liệt cơ, viêm dây thần kinh v.v…
Mã tiền là vị thuốc cơ bản có trong Phong Tê Thấp Bà Giằng nổi tiếng.
Ghi chú:
Mã tiền là thuốc độc A.
